Radni miejscy zajmą się projektem uchwały w sprawie zasad wynajmowania lokali komunalnych. Chodzi o dostosowanie prawa lokalnego do obowiązującej ustawy. Zmiany pozwolą m.in. zweryfikować stan majątkowy najemców i bardziej elastycznie kształtować politykę czynszową.
Pod obrady rady miejskiej trafi w przyszłym tygodniu projekt uchwały dotyczący zmian w zakresie zasad wynajmowania lokali komunalnych. To pokłosie noweli ustawy z kwietnia 2019 roku o ochronie praw lokatorów. Teraz mija termin dostosowania do niej zapisów prawa miejscowego. Samorząd ma zyskać nowe uprawnienia wobec najemców. Wprowadzona zostaje m.in. definicja miejscowości pobliskiej, co w konsekwencji przekłada się na obowiązek złożenia przez najemcę oświadczenia o nieposiadaniu tytułu prawnego do lokalu nie tylko w danym powiecie, ale i w powiecie z nim graniczącym.
– Jeżeli się okaże, że dana osoba będzie miała mieszkanie w Kobylnicy, domek w Siemianicach, czyli taką nieruchomość, która będzie zaspokajała potrzeby mieszkaniowe, wówczas gmina będzie miała możliwość wypowiedzenia umowy najmu – informuje Agnieszka Zwierz, dyrektor Wydziału Zarządzania Nieruchomościami UM w Słupsku. – Myślę, że jest to też społecznie sprawiedliwe, ponieważ mamy kolejkę osób oczekujących na mieszkania – sięga ona prawie tysiąca trzystu gospodarstw domowych, przy czym są w tym również realizacje wyroków – i to po naszej stronie jest zaspokajanie tychże potrzeb mieszkaniowych. Tak więc w sytuacji, kiedy dany lokator ma owe potrzeby zaspokojone w postaci własnościowego mieszkania, to ułatwi nam to z pewnością chociażby realizację listy mieszkaniowej.
Miasto będzie mogło także weryfikować stan majątkowy najemców. W wypadku przekroczenia określonych progów dochodowych najemcy muszą liczyć się z podwyżkami czynszów. Nie częściej niż co dwa i pół roku trzeba będzie w ciągu miesiąca złożyć deklarację o wysokości dochodów członków każdego gospodarstwa domowego, przy czym do wspólnej puli wliczane są środki z tytułu umów o pracę i stałych świadczeń. Natomiast w sytuacji gdy powierzchnia lokalu komunalnego ma nieproporcjonalnie dużą powierzchnię w stosunku do liczby osób, które w nim mieszkają, miasto będzie mogło wypowiedzieć umowę najmu.
– Proszę sobie wyobrazić, że często mamy duże lokale – sto parę metrów – i zamieszkuje je jedna osoba. Tak na dobrą sprawę nie mieliśmy takiej możliwości oprócz tego, żeby zaproponować zamianę na dowolny lokal mniejszy, albo też taka osoba sama przychodziła do nas, bo kwestia opłaty czynszu za tak duży lokal była dla niej kłopotliwa – mówi dyrektor Agnieszka Zwierz. – W tej chwili ustawodawca dał taką możliwość, że jeśli na jedną osobę metraż przekracza pięćdziesiąt metrów kwadratowych i na każdą kolejną dwadzieścia pięć, to gmina będzie mogła takiemu gospodarstwu domowemu wypowiedzieć umowę najmu z zachowaniem sześciomiesięcznego okresu wypowiedzenia, jednak pod warunkiem zapewnienia lokalu zamiennego, który będzie odpowiadał potrzebom ekonomicznym i mieszkaniowym tej rodziny.
Nowe prawo ma korzystnie wpływać na tempo zamiany mieszkań i racjonalne gospodarowanie zasobem komunalnym. W projekcie uchwały znalazły się też zapisy dotyczące lokalu socjalnego.
– Zostało zlikwidowane pojęcie lokalu socjalnego, które zastąpiono umową najmu socjalnego lokalu. Co to oznacza? Otóż to, że dotychczas mieliśmy w uchwale zapis, że na lokale socjalne przeznacza się lokale o obniżonym standardzie, które muszą spełniać przynajmniej dwa warunki – mówi dyrektor wydziału nieruchomości – np. toaleta poza lokalem i piece kaflowe. W tej chwili przez to, że nie ma pojęcia lokalu socjalnego, czyli nie ma go funkcjonalnie wyodrębnionego, zostaliśmy trochę zwolnieni z tego warunku. Krótko mówiąc, jeżeli tylko lokal będzie wyposażony w piece kaflowe, to my już będziemy mogli śmiało – jeżeli oczywiście gospodarstwo domowe będzie spełniało kryteria otrzymania umowy najmu socjalnego lokalu – wskazać ten lokal.
Zapisy znowelizowanej ustawy o ochronie praw lokatorów mają być instrumentem, który pomoże samorządom bardziej elastycznie niż do tej pory kształtować politykę czynszową, a przy tym bardziej sprawiedliwie w ocenie społecznej rozporządzać mieszkaniami komunalnymi. Na ile zmiany w zasadach przyznawania lokali korzystne są dla najemców, na ile dla samego miasta?
– Myślę, że te zmiany dotyczą po równo i mieszkańców, i gminy – mówi Agnieszka Zwierz. – Szanowni państwo, zasób komunalny ma przede wszystkim wspomagać ludzi, którzy potrzebują tego zasobu. Do tej pory gminy miały tu trochę związane ręce, a w tej chwili będziemy mogli gospodarować tak tymi lokalami, żeby dostęp do nich miały po prostu te osoby, które spełniają kryteria otrzymania takich lokali i którym są one faktycznie potrzebne.
Prawo nie działa wstecz, dlatego zmiany, które mają wejść w życie, będą miały zastosowanie wyłącznie do umów zawartych po kwietniu 2019 roku, czyli od momentu wejścia w życie zapisów znowelizowanej ustawy. Dotyczy to zarówno sytuacji wypowiedzenia umów najmu z tytułu przekroczenia powierzchni zajmowanego mieszkania w stosunku do liczy domowników, jak i podwyższenia stawek czynszu ze względu na wzrost dochodów w gospodarstwie domowym. (jwb)
