Latem ryzyko wypadków przy pracy rośnie – upał, pośpiech i zmęczenie sprzyjają niebezpiecznym sytuacjom. W razie nieszczęścia warto wiedzieć, jakie świadczenia przysługują z ZUS i jak postępować po wypadku, by nie zostać bez wsparcia. Niezbędne procedury przybliża informacja przekazana przez Krzysztofa Cieszyńskiego, regionalnego rzecznika ZUS w Gdańsku.
Wypadek przy pracy to nagłe zdarzenie wywołane przyczyna zewnętrzną, które spowodowało uraz lub śmierć i nastąpiło w związku z pracą. Jak podaje Główny Urząd Statystyczny, w I kwartale tego roku liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy spadła w porównaniu z I kwartałem 2024 r. o ponad 7 proc. W styczniu, lutym i marcu tego roku w wypadkach przy pracy poszkodowanych zostało ponad 14 tys. osób, w tym 46 podczas pracy zdalnej lub telepracy. Liczba poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych wyniosła 31 osób, a w wypadkach ciężkich 54 osoby.
Na Pomorzu do końca marca na 1000 pracujących poszkodowanych w wypadkach zostało 0,93 osoby. Najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w województwie śląskim (1,42), a najniższy w Małopolsce (0,74). Najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w sekcji górnictwo i wydobywanie (4,08), a najniższy w sekcji informacja i komunikacja (0,14). Blisko co trzeci uraz spowodowany był uderzeniem w nieruchomy obiekt. Ponad ¾ poszkodowanych w wypadkach przy pracy doznało urazu kończyn. Dominującą przyczyną wypadków przy pracy było nieprawidłowe zachowanie się pracownika.
– Ubezpieczony, który ulegnie wypadkowi w pracy może liczyć na jednorazowe odszkodowanie, które w wypadku śmierci należy się członkom rodziny – informuje Krzysztof Cieszyński – a także na zasiłek chorobowy, rentę z tytułu niezdolności do pracy, rentę szkoleniową i dodatek pielęgnacyjny. Rodzina zmarłego może otrzymać rentę rodzinną. Świadczenia mogą otrzymać zatrudnieni na umowę o pracę, osoby, które prowadzą działalność gospodarczą, a także zatrudnieni na umowę agencyjną bądź umowę zlecenie. Kwota świadczenia zależy od wysokości zarobków i stażu pracy. W przypadku zwykłej renty, ubezpieczony musi wykazać pięcioletni okres składkowy i nieskładkowy, natomiast w przypadku rent wypadkowych świadczenie przysługuje nawet, gdy wypadek wydarzy się w pierwszym dniu pracy.
Należy pamiętać, że aby ubiegać się o świadczenie wypadkowe trzeba złożyć wymagane dokumenty, m.in. protokół ustalania okoliczności i przyczyn wypadku, który wystawia pracodawca. Do wniosku należy również dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia. ZUS, jeżeli uzna, że dokumenty te są niewystarczające bądź istnieje jakaś niejasność, może zażądać od zakładu pracy lub poszkodowanego dodatkowych wyjaśnień.
Osoby, które pracują w szarej strefie często nie zdają sobie sprawy z konsekwencji, na jakie narażają siebie i swoją rodzinę. W razie nieszczęścia nie przysługuje im żadne świadczenie wypadkowe. W praktyce oznacza to, że mogą zostać bez środków do życia i bez możliwości podjęcia pracy ze względu na stan zdrowia. (opr. rkh)
